Tại sao máy bay bay về hướng Đông có thể nhanh hơn khi bay về hướng Tây?
Có một thực tế là cùng một khoảng cách, nhưng khi máy bay bay về hướng Đông thì sẽ nhanh hơn so với khi bay về hướng Tây. Thí dụ như khi bay từ Paris về Việt Nam có thể sẽ nhanh hơn từ Việt Nam sang Paris. Tại sao vậy? Mình đã tham khảo một số tài liệu và trong bài viết này, mình sẽ nêu ra 4 câu trả lời có thể được nhiều người chọn làm đáp án nhưng thật ra, chỉ có 1 câu trả lời là đúng còn 3 cái còn lại là lầm tưởng.
Câu trả lời 1: Do Trái Đất xoay quanh trục của nó. Mặt trời mọc lên từ hướng Đông và lặn xuống ở hướng Tây, nên chúng ta biết rằng Trái Đất tự quay theo chiêu từ Tây sang Đông. Nói cách khác, nếu bạn đứng trên cực Bắc và nhìn xuống, bạn sẽ thấy Trái Đất đang xoay ngược theo chiều kim đồng hồ. Và do đó, khi bạn bay về phía Đông, bạn sẽ bay cùng chiều với chiều tự quay Trái Đất và sẽ bay nhanh hơn, tới nơi sớm hơn.
=> Sai. Bạn, chiếc máy bay có vị trí tương đối so với Trái Đất và sự tự quay của Trái Đất không có liên quan tới việc bạn đi nhanh hay chậm từ điểm này tới điểm kia. Một số ý kiến đưa ra quan điểm về tốc độ quay: Trái Đất tự quay với tốc độ 1647 km/h tính tại xích đạo, một chiếc máy bay bay với vận tốc khoảng 800 km/h thì nó sẽ được chiều quay của Trái Đất “đẩy” lên 840 km/h. Điều này là không thể và sai lầm do không người đưa ra ý kiến này không hiểu về cách chọn hệ quy chiếu. Mặt khác nói một cách nôm na thì khi Trái Đất tự quay, nó “kéo theo” tất cả mọi thứ trong Trái Đất quay giống như nó.
Câu trả lời 2: Đơn giản là do vấn đề múi giờ. Thí dụ như ở Mỹ, bờ Đông sớm hơn bờ Tây 3 giờ (thường là vậy). Do đó, khi bạn di chuyển từ Đông về Tây thì bạn sẽ tới nơi sớm hơn.
=> Sai. Mặc dù thời gian là khác nhau theo từng múi giờ nhưng bạn vẫn ở trên máy bay và thời gian vẫn trôi qua. Dùng vấn đề múi giờ để giải thích là vô lý.
Câu trả lời 3: Do giá xăng tại phía tây rẻ hơn phía đông. Nên nếu đi về phía Đông thì phi công sẽ để ý tới nhiên liệu nhiều hơn, từ đó sẽ bay nhanh hơn.
=> Sai nghiêm trọng ngay từ câu đầu tiên. Xăng dầu tại thị trường khác nhau sẽ có giá khác nhau nhưng không chắc phía tây xăng rẻ hơn phía Đông. Lập luận này là vô lý.
Câu trả lời 4: Có những cơn gió dữ dội gọi là dòng tia ( Jet Stream) luôn thổi từ hướng Tây và thổi ở trên cao. Khi một chiếc máy bay bay từ hướng Tây sang Đông và gặp dòng tia thì nó sẽ được thuận gió, nhận được thêm lực đẩy giúp nó đi nhanh hơn.
=> Câu trả lời đúng! Thật sự có những cơn gió gọi là dòng tia (Jet Stream) thổi mạnh từ hướng Tây và thổi ở trên cao. Nó thường di chuyển quanh Trái Đất ở độ cao từ 10.000 đến 15.000 mét, thổi trong những vùng khá xác định với vận tốc khoảng 250 km/h nhưng cũng có thể mạnh hơn rất nhiều. Khi máy bay di chuyển từ Tây sang Đông và gặp dòng tia thì vận tốc của nó sẽ tăng lên rất nhiều, dẫn tới thời gian bay nhanh hơn. Tuy nhiên, hiện tượng này chỉ được áp dụng cho hầu hết khu vực Bắc Bán Cầu. Các dòng tia là khác nhau tùy theo khu vực trên thế giới, đặc biệt là khác biệt ở Nam bán cầu.